یکی از اصطلاحات مهم در ترید کردن و خرید و فروش در بازارهای مالی حد ضرر (StopLoss) می باشد. استاپ لاس روشی است که افراد، برای محدود کردن ضرر در معاملات به کار می گیرند. عدم استفاده از این قابلیت، باعث گسترش زیان تریدر و سرمایه گذار می شود.
بروکرهای فارکس و صرافی های ارز دیجیتال، قابلیتی برای تعیین حدضرر ارائه داده اند که در آن، شما قیمت را به عنوان آستانه حد تحمل ضررتان تعیین می کنید و هر زمان از شبانه روز که قیمت به مبلغ تعیین شده رسید، شما با ضرر محدودی از معامله خارج می شوید.
در این مقاله تعریف جامعی از استاپ لاس ارائه می دهیم و روش های تعیین حد ضرر در معاملات را معرفی می کنیم. همچنین نکات مهم و اشتباهات معامله گران در ضرر را بررسی می کنیم. با ما همراه باشید.
استاپ لاس (Stop-loss) چیست؟
Stop-loss یک نوع دستور توقف معامله است. به طور کلی دستورات توقف معامله به دو دسته تقسیم می شوند:
- توقف سود: تیک پرافیت- Take profit- حد سود
- توقف ضرر: استاپ لاس – Stop loss – حد ضرر
استاپ لاس به این معنی است که با رسیدن قیمت به یک سطح مشخص، دارایی موردنظر به منظور جلوگیری از ضرر بیش تر به فروش برسد، یا یک موقعیت باز در بازار بسته شود. از این ابزار برای محدود کردن ضرر در ترید استفاده می شود.
مثال: فرض کنید تریدری ارزی را با قیمت 1.5 دلار خریده است. او بر اساس نتایج تحلیلی که روی این ارز انجام داده (تحلیل نمودار)، تصمیم می گیرد با رسیدن قیمت به اولین سقف قیمتی در محدوده 2 دلار، ارز خود را به فروش برساند (توقف سود). در واقع حد سود این معامله در محدوده 2 دلار است. از طرفی معامله گر می داند که در محدوده 1.2 دلار، شرایط به گونه ای است که احتمال ریزش بیش تر قیمت وجود دارد. او تصمیم می گیرد که با رسیدن قیمت به محدوده 1.2 دلار، از این معامله صرف نظر کند و با ضرر محدودی از معامله خارج شود (توقف ضرر). بنابراین استاپ لاس این معامله در محدوده 1.2 دلار قرار می گیرد.
اگر استاپ لاس به طور مناسبی استفاده شود و قانون منطقی داشته باشد، می تواند تفاوت بزرگی در بازده سیستم معاملاتی و مقدار سود شما ایجاد کند. معمولا معامله گرانی از استاپ لاس استفاده می کنند، که با دیدگاه میان مدت و کوتاه مدت در بازار، خرید و فروش می کنند. این افراد بیش تر از تحلیل نمودار (تحلیل تکنیکال) برای تعیین حد خروجشان از معامله کمک می گیرند.
روش های تعیین استاپ لاس
مکان ایده آل برای تنظیم حد ضرر باید دو ویژگی داشته باشد:
- حد ضرر باید جایی قرار بگیرد که ثابت کند ورود ما به معامله اشتباه بوده است. در واقع حد ضرر جایی قرار می گیرد که منطق ورود ما به معامله نقض شده باشد.
- حد ضرر در سطحی قرار می گیرد که با رسیدن قیمت به آن سطح، احتمال حرکت شدید در خلاف جهت ورود ما به معامله، وجود دارد.
افراد مختلف روش های تحلیلی متفاوتی را به کار می برند. هر استراتژی ورودی می تواند خروج مختص خود را نیز داشته باشد. اما به طور کلی روش های خروج با ضرر (حد ضرر) در معاملات موارد زیر می باشند:
- شکسته شدن خط روند
- شکسته شدن سطح حمایتی مهم
- شکسته شدن سطوح مهم در اندیکاتورها (فیبوناچی، ایچی موکو، میانگین متحرک و…)
- خروج به روش پرایس اکشن
- الگوهای کلاسیک (از جمله دو قلو سقف و کف، سروشانه، شکسته شدن مثلت و…)
- خروج بر حسب گذشت زمان مشخص
- تعیین حدضرر با درصد ثابتی از سرمایه
- و…
چگونه بهترین نقطه حد ضرر را مشخص کنیم؟
تعیین حد ضرر بسیار ساده است. اما چیزی که باعث عدم موفقیت معامله گر می شود پایبند نبودن به حد ضرر است.
برای اینکه بتوانید یک استراتژی خروج مطمئن برای معاملاتتان پیدا کنید، باید مدتی به تست استراتژی بپردازید تا بهترین و کم ریسک ترین حالت انتخاب استاپ لاس تعیین شود. این کار چند گام ساده دارد.
تعیین استراتژی معاملاتی
اگر استراتژی معاملاتی دقیقی ندارید قبل از هر کاری باید به یک استراتژی ثابت برسید. تنها با داشتن یک استراتژی مشخص است که می توانید استراتژی خروج در ضرر را نیز مشخص کنید.
در یک استراتژی معاملاتی، شما باید به طور دقیق نحوه ورود به معامله، ماندن در معامله و خروج از معامله (با سود یا با ضرر) را بدانید. در تمام این موارد باید قوانین مدیریت سرمایه را نیز در نظر بگیرید.
تست استراتژی معاملاتی
سنجش استراتژی معاملاتی، به شما این امکان را می دهد تا بر اساس داده های تاریخی قیمت، عملکرد سیستم معاملاتی خود را به دست آورید. نتایج به دست آمده را مرور کنید تا کاربردی ترین موارد را شناسایی کنید. تایم فریم ها و جفت ارزهای مختلف را محک بزنید و از میان آنها پربازده ترین را، بر اساس استراتژی خود انتخاب کنید.
اگر استراتژی شما سودآور نبود، وقت آن است که تغییراتی در آن اعمال کنید. آنقدر استراتژی را بهینه کنید تا به یک درصد بازدهی منطقی (ریسک به ریوارد مناسب) برسید.
پیاده سازی استراتژی
هنگامی که به یک استراتژی مناسب دست پیدا کردید، بهتر است که ابتدا آن را بر روی یک حساب دمو (آزمایشی) یا حسابی با بالانس کم تست کنید.
زمانی که با تجربه فهمیدید که هم استراتژی ورود و هم استراتژی خروج تان به خوبی عمل می کنند، می توانید سرمایه بیش تری را وارد معاملات کنید.
مراحل گذاشتن حد ضرر در صرافی بایننس
در پلتفرم های معاملاتی بازارهای مالی مختلف، ابزارهایی برای اتوماتیک سازی حد ضرر ارائه شده است. یعنی نیاز نیست که شما برای خروج از معامله همیشه پای نمودار باشید. می توانید بلافاصله بعد از ورود به معامله، تیک پرافیت و استاپ لاس را مشخص کرده و سیستم را ببندید. با رسیدن قیمت به محدوده های مشخص شده، معامله به صورت خودکار بسته می شود.
متاسفانه این امکان در کارگزاری های بورس ایرانی وجود ندارد. حتی برخی صرافی های ارز دیجیتال ایرانی، هنوز این قابلیت را اضافه نکرده اند. اما صرافی های زیادی مثل ایرانکس بیت و اکثر صرافی های معتبر ارز دیجیتال مثل کوکوین و بایننس این قابلیت را دارند.
ما برای مثال تعیین استاپ لاس در صرافی بایننس را توضیح می دهیم. در سایر صرافی ها با کمی جستجو می توانید به صورت مشابه نحوه تعیین استاپ لاس در سفارشات مارکت و لیمیت را پیدا کنید.
برای تعیین استاپ لاس در صرافی Binance، پس از ورود به بخش مربوط به هر یک از انواع معاملات، از گزینه Stop-Limit استفاده می کنیم. فرض کنید مقداری بیت کوین را در قیمت 35000 دلار خریده اید و می خواهید در صورتی که قیمت به 33500 دلار رسید به فروش برسانید. برای انجام این کار به بخش Sell رفته و گزینه «Stop-Limit» را انتخاب کنید.
در این حالت، شما باید سه مقدار “Stop” ،”Limit” و “Amount” را مشخص کنید.
- «Stop» قیمتی است که در آن می خواهید معامله شما فعال شود. (قیمت Stop برای تعیین حدضرر کمی بیش تر از Limit در نظر گرفته می شود.)
- «Limit» برای مشخص کردن قیمت فروش است که همان استاپ لاس شما خواهد بود.
- «Amount»مقدار دارایی است که می خواهید به فروش برسانید. شما می توانید با استفاده از این گزینه، برای کل دارایی خریداری شده یا بخشی از آن استاپ لاس تعیین کنید. همچنین از بخش درصدها می توانید درصدی از دارایی تان را برای فروش مشخص کنید.
نکات مهم در تعیین حد ضرر
- در مدیریت سرمایه اصولی، درصد ضرر در هر معامله در صورت برخورد با استاپ لاس ثابت است. برای مثال اگر در هر معامله ای به استاپ لاس برخوردید، 3 درصد از سرمایه تان از بین می رود. معمولا این مقدار در ترید کردن بین 1 تا 4 درصد متغیر است.
- حد ضرر باید به گونه ای باشد که هم از کاهش ارزش سرمایه اصلی پیشگیری کند و هم مانع از دست رفتن سودهایی که طی رشد بازار به دست آورده اید، شود.
- در تعیین حد ضرر، دیدگاه زمانی معامله گر اهمیت زیادی دارد. مثلا تعیین StopLoss برای معامله های کوتاه مدت با تعیین StopLoss برای معامله های بلند مدت متفاوت است. معمولا حد ضرر در معاملات کوتاه مدت کوچکتر است و هر چه تایم فریم بیش تر می شود، درصد ضرر کمی افزایش می یابد.
- ابزار استاپ لاس و تیک پرافیت برای جلوگیری از رفتارهای احساسی اند. پس بعد از تعیین TP و SL، به هیچ وجه دست به تغییر آن ها نزنید.
- حدضرر باید جایی قرار بگیرد که با برخورد قیمت به آن، تحلیل شما نقض شود. اگر غیر این است، یعنی شما روند حرکتی بازار را درست تشخیص داده اید، اما نقطه استاپ اشتباهی انتخاب کرده اید. پس باید به فکر بهینه کردن نقطه حد ضررتان باشید.
- پس از ورود به معامله، در صورتی که قیمت در جهت روند پیش بینی شده حرکت کرد و فاصله معناداری از نقطه ورود گرفت، استاپ لاس را به نقطه شروع معامله بیاورید و به اصطلاح معامله را ریسک فری کنید. این کار را به تدریج با حرکت قیمت ادامه دهید. به این کار تریل کردن (Trailing) استاپ لاس می گویند. این کار می تواند منجر به بهتر شدن برآیند مدیریت سرمایه شما شود.
- اگر در معامله ای به حد سود تعیین شده رسیدید یا همه دارایی خود را بفروشید و از بازار خارج شوید؛ یا بخشی از آن را بفروشید و برای مابقی آن حد ضرر شناور تعریف کنید.
جمع بندی
استاپ لاس در معاملات به معنی محدود کردن ضرر و جلوگیری از ضرر بیش تر در یک معامله اشتباه است. در این مقاله ما ضرورت تعیین استاپ لاس در معاملات را توضیح دادیم.
انتخاب روش خروج از معامله موضوع بسیار حساسی است. استراتژی خروج شما بسته به تایم فریم معاملاتی، استراتژی ورود و مدیریت سرمایه تان متفاوت خواهد بود. بنابراین ما در این مقاله از ارائه یک روش ثابت که به شما کمکی نمی کند، پرهیز کردیم. شما باید با در نظر گرفتن نکات ارائه شده بهترین استراتژی خروج (خروج در سود و خروج در ضرر) را پیدا کنید و در طول زمان آن را بهبود دهید.
صرافی ها و بروکرهای مختلف برای تعیین استاپ لاس امکانات مختلفی ارائه می دهند. استفاده از این ابزارها برای مدیریت معاملات ضروری است. برای مثال سفارش OCO نوعی سفارش گذاری برای تعیین استاپ لاس است که برخی صرافی ها از آن پشتیبانی می کنند. یا اینکه قابلیت گذاشتن حدضرر متحرک (Trailing Stop Loss ) یکی از امکانات کاربردی در بروکرهای فارکس است که امیدواریم به زودی توسط صرافی های ارز دیجیتال نیز به کار گرفته شود.